Thế nào là xâm lược và cõng rắn cắn gà nhà?

Quân Thanh theo lời cầu viện của Lê Chiêu Thống sang Đại Việt để đánh Nguyễn Huệ, thì bị coi là xâm lược. Lê Chiêu Thống bị coi là cõng rắn cắn gà nhà, trong khi thực tế Nguyễn Huệ và Nguyễn Nhạc đã tự coi Đàng Trong là 1 quốc gia độc lập khỏi Đàng Ngoài.

Trước đó, chúa Nguyễn Phúc Chu đã cho người sang TQ xin cầu phong, để độc lập khỏi Đàng Ngoài, nhưng nhà Thanh không chấp nhận, vẫn muốn coi Đàng Trong là 1 bộ phận của Đàng Ngoài, cho dù thực tế đã hoàn toàn độc lập. Nhà Lê không có quyền lực gì với chúa Nguyễn nữa. Chúa Nguyễn cũng không hề đóng thuế hay triều cống nhà Lê. Chúa Nguyễn Phúc Chu đã xưng vương, vậy chúa có công hay có tội khi định "chia tách đất nước"?

Quân Thanh theo cầu viện của Tự Đức sang VN đánh quân Pháp, mục đích lâu dài thì cũng như lúc sang đánh Nguyễn Huệ, thì không thấy bị coi là xâm lược? Nếu lúc đó quân Thanh thắng quân Pháp, đuổi được Pháp, dĩ nhiên sẽ bảo hộ VN, thì Tự Đức có công hay có tội?

Quân Cờ Đen là giặc cỏ người Tàu, đánh thuê cho Hoàng Tá Viêm (dưới triều Tự Đức), giết được đại úy Pháp là Garnier và đại tá Pháp là Reviere (2 kẻ dễ dàng chiếm thành HN), thì "sử ta" lại nhận công. Đó là cõng rắn về cắn rắn nên không bị kết tội?

Phan Bội Châu cầu viện người Nhật, muốn tôn phò Cường Để để thay thế vua nhà Nguyễn. Như thế có phải cõng rắn cắn gà nhà? Thực tế PBC lại được coi là yêu nước?

Hun Sen, Heng Samrin cầu viện quân VN sang đánh Khmer đỏ có phải là cõng rắn cắn gà nhà? VN có phải xâm lược Campuchia? Nhà Nguyễn đánh sang Chân Lạp (Cam) thì có phải là xâm lược?

Lấy mấy câu này làm đề thi HS giỏi môn Lịch sử cấp quốc gia thì vui. Theo mình thì nên loại bỏ những khái niệm nhạy cảm như cõng rắn cắn gà nhà, xâm lược...ra khỏi môn lịch sử. Vì nếu để tồn tại những khái niệm đó thì sẽ phải trả lời được các câu hỏi trên. Nên dùng các khái niệm trung tính hơn, chẳng hạn như quân Thanh tấn công quân Việt, quân Việt đánh Khmer đỏ...

Dương Quốc Chính, stt FB

Lê Chiêu Thống và việc cầu viện nhà Thanh