Nguỵ biện tấn công cá nhân

Người ta đã thống kê ra có mấy chục cách ngụy biện, ai quan tâm sâu thì Google là ra ngay. Mình có thâm niên chửi nhau online từ hồi mới có internet nên thuộc hết cả. Phương pháp ngụy biện này rất hay gặp, các DLV cực hay dùng, mình dẫn ra đây cho mọi người thấy. Nhiều người mắc lỗi ngụy biện này do vô tình, nhiều người cố ý, đại khái như sau:

- BNVV (bần nông vàng vẩu) hay cần lao xả rác ra môi trường thì không có tư cách đi biểu tình hay kêu gào chửi bới chính quyền vụ cá chết.

- Mày ở cái nhà rách, bẩn thỉu, ở nhà thuê, thì làm sao thiết kế được nhà cho đại gia, KS 5 sao? Câu này hay gặp trong giới KTS.

- Mày là KTS, biết gì về lịch sử, sao mà mày nói đúng hơn GS sử học được?

- Mày chê ông HLV bóng đá tồi, thế mày có làm được HLV bóng đá không mà đòi chê người ta? Mày có làm chính trị gia chưa mà đòi chê đồng chí X?

- Mày lo việc gia đình mày chưa xong thì lo làm sao được việc xã hội, đại sự quốc gia.

- Ông A, ông B hay để chó ỉa sang nhà hàng xóm, gặp hàng xóm không chào, nên không có tư cách làm ĐB quốc hội.

- Ông Tam, đã có tiền án về tội lừa đảo, vừa bị bắt vì tội tung tin thất thiệt trong vụ cá chết.

- Ông V, bị bắt vì 2 chiếc BCS đã qua sử dụng, là kẻ đã viết nhiều bài bôi nhọ, xuyên tạc lịch sử VN.

Và rất, rất nhiều các lập luận tương tự. Lối ngụy biện này, tùy từng ví dụ, khá là tinh vi, người ít hiểu logic rất dễ bị thuyết phục, vì thoạt nhìn sẽ rất giống thật. Thực ra chỉ là ngụy biện tấn công cá nhân.

Mối quan hệ nếu...thì (vì...nên) ở các mệnh đề trên đều không phải quan hệ nhân quả, tuy có trường hợp là có liên quan. Những lập luận sai lầm kiểu này thậm chí chính công an còn mắc phải.

Ví dụ, ông Nén là người có tiền án, lại có mặt loanh quanh hiện trường vụ giết người, CA vu ngay cho ông ấy là thủ phạm. Hay anh Tam, PV của Con đường VN, bị bắt vì tội tung tin gây hoang mang dư luận vụ cá chết. Chưa rõ tin anh Tam đưa ra đúng hay sai, báo chí đã tương thêm câu là anh có tiền án về tội lừa đảo, để ngầm chứng minh anh đã từng lừa đảo, suy ra bây giờ anh cũng tung tin lừa đảo. Thực tế, nếu bạn là người từng đi tù vì tội lừa đảo, bạn hoàn toàn có quyền tố giác ai đó tội lừa đảo, hai chuyện đó ko hề phủ nhận lẫn nhau.

Tôi là KTS, nhà tôi nghèo, đương nhiên KTS nào cũng nghèo hơn các đại gia, nhưng điều đó không cản trở tôi thiết kế được nhà cho đại gia. Nếu tôi thiết kế nhà tù thì tôi cũng phải có kinh nghiệm ở tù sao? Với cách hiểu tương tự, vừa rồi chủ đầu tư sân bay Long Thành đã yêu cầu tổ chức, cá nhân nào muốn thi tuyển thiết kế sân bay LT thì phải có kinh nghiệm thiết kế sân bay có quy mô tương tự, đã vận hành 15 năm. Đó là việc làm ngớ ngẩn.

Tôi không phải HLV bóng đá, nhưng tôi có hiểu biết về bóng đá, tôi vẫn phê phán HLV bóng đá được, thực tế nhiều HLV bóng đá còn chả biết đá bóng, nhưng họ vẫn dạy các cầu thủ phải đá thế nào. Hay tôi chưa làm chủ tịch tỉnh, bí thư tỉnh ủy, thủ tướng, TBT bao giờ, nhưng nếu tôi hiểu về chính trị, tôi vẫn phê phán họ được. Nếu lập luận của DLV là đúng, thì bây giờ cả nước VN chỉ có ông Lê Khả Phiêu và Đỗ Mười có thể phê ông Nguyễn Phú Trọng, hay chỉ ông Dũng, ông Khải, có thể phê ông Phúc!

Các trường hợp còn lại cũng phản biện tương tự. Vậy, lý luận đúng phải thế nào? Phải lý luận trực diện vấn đề, đừng có lôi chuyện cá nhân người ta ra, cho dù thực tế có thể tham khảo ngầm. Ví dụ, muốn chứng minh ông Tam sai, phải chỉ ra trong clip của ông ta có điểm sai. Hay muốn chứng minh KTS nói sai về LS thì phải chỉ ra điểm sai, chứ không thể viện dẫn ông GS sử học đã nói thế này thế kia, vì GS vẫn có thể sai. Việc này mình đã dẫn khi anh Cảnh Bình ný nuận là sách của ảnh không thể sai về LS khi có ông Nguyễn Thừa Hỉ, một GS LS nổi tiếng, hiệu đính!

Muốn chứng minh FMS không làm ô nhiễm môi trường thì phải dùng kết quả xét nghiệm nước thải vào thời điểm ô nhiễm xảy ra, chứ không thể ný nuận là thằng tố giác FMS từng ỉa bậy ra đường!

Phương pháp ngụy biện này được mở rộng lên thành một phương pháp cải tạo xã hội theo hướng từ dưới lên, tạm gọi là phương pháp "trùm chăn chui gầm giường".

Bắt nguồn từ ný nuận, mày trẻ trâu éo làm gì được cho đời nên không có tư cách phản biệt xã hội. Để chứng minh người khác là trẻ trâu hay chưa làm gì được tổ quốc thì rất đơn giản. Già đầu, trên 70 tuổi, như ông Quang A, cũng dính hết. DLV bảo ông ấy là Ông được nhà nước cho ăn học thành tài nhưng chưa làm được gì cho đất nước, nên ông không có tư cách làm ĐQ QH coi như cũng không có tư cách để phản biện xã hội. Vì ông đã làm gì được cho xã hội đâu?!

Với xuất phát điểm toàn dân là trẻ trâu như vậy thì DLV mới đưa ra 1 cánh cửa để họ có thể đóng góp cho xã hội. Đó là mày hãy sống "tốt đời đẹp đạo đi", ra đường đừng nhổ bậy, ở nhà đừng mắng vợ chửi con, đến cơ quan phải hòa nhã với đồng nghiệp, với nhân dân phải thân ái giúp đỡ, đối với sếp phải tuyệt đối trung thành... Đại khái mỗi cá nhân phải thành 1 thánh sống, khí đó xã hội sẽ thành thiên đường, thậm chí tiến lên CNXH! Tóm lại, mỗi người hành động đẹp là 1 bông hoa đẹp, khi đó cả nước sẽ là 1 vườn hoa đẹp. Đất nước sẽ không có tham nhũng vì không còn ai đút lót và nhận đút lót, công ty môi trường đô thị sẽ giải tán vì ko còn ai xả rác...Đó là phương pháp cải tạo xã hội từ dưới lên. Mỗi người cố phấn đấu theo hướng đó và đều thấy mình không đạt chuẩn để phản biện XH và XH trở nên yên ổn, lãnh đạo vẫn cứ như cũ vì chả có ai đủ tư cách thay thế!

Trong y học, phương pháp này gọi là phương pháp bỏ đói. Ung thư có thể chữa bằng cách nhịn ăn. Bởi nếu ta không ăn thì tế bào ung thư sẽ bị chết đói và sẽ khỏi bệnh!

Lưu ý là ný nuận này gần đây trở nên cực kỳ phổ biến trong giới trí thức trùm chăn chui gầm giường. Nó không hề sai, nhưng không đủ và siêu tưởng nếu không đồng thời có sức ép để thay đổi từ trên xuống.

Dương Quốc Chính, stt FB